काठमाडाैँ । चीनबाट सुरू भइ विश्वभर फैलिरहेकाे काेराेना भाइरसका लागि टेस्ट किटहरू प्रयोग नगर्न सरकारले मंगलबार चेतावनी दिएकाे छ। स्वास्थ्य मन्त्रीका सल्लाहकार डा. खेम कार्कीले मंगलबार पत्रकारसँग कुरा गर्दै किटका नतिजा विश्वसनीय नभएकाेले प्रयोग नगर्न चेतावनी दिए।

मन्त्रालयमा नियमित प्रेस ब्रीफिंगमा बोल्दै कार्कीले भने, “किट्सलाई सरकार र डब्ल्यूएचओले मन्याता नदिएसम्म हामी प्रयाेग गर्ने सल्लाह दिदैनौं।”

उनले यो पनि भने कि त्यस्ता किटहरू धेरै देशहरूमा विवादास्पद र अविश्वसनीय भएको पाइन्छ। गत हप्ता, स्पेनले लाखौं चिनियाँ टेस्ट किटहरू उनीहरूलाई भरोसायोग्य नभएको भन्दै फिर्ता गरे।

यद्यपि, यी परीक्षण किटहरू, करोडौं रूपैयाँको, सरकारले हालै चीनबाट खरिद गरेको बिभिन्न सामग्रीहरू मध्येका एक हाे।

स्वास्थ्य र जनसंख्या मन्त्रालयले २५ अप्रिलमा नेपालको ओम्नी समूहसँग चीनबाट ६० करोड रुपैयाँको ७५ हजार निदान किट किन्नको लागि सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको थियो।

परम्परागत रूपमा, नेपालले पोभीमरेज चेन प्रतिक्रिया वा पीसीआर विधि प्रयोग गरीरहेको छ काेराेनाकाे परीक्षण गर्न। सार्वजनिक स्वास्थ्य एजेन्सीहरू र विश्वभरका निजी प्रयोगशालाहरूद्वारा प्रयोग भइरहेका सबै कोरोनाभाइरस परीक्षणहरू पीसीआरबाट सुरू हुन्छन्, जसले भाइरसको आनुवंशिक सामग्रीको सानो मात्रा पत्ता लगाउन सक्छ।

नेपालको राष्ट्रिय सार्वजनिक स्वास्थ्य प्रयोगशालाले पनि यस्तै विधि अनुसरण गरिरहेको छ, जसले नतीजा दिन कम्तिमा दुई दिन लाग्छ। चाँडै नै आएको चीनबाट पहिलो पटक चीनले पीसीआरको लागि आवश्यक रेजेन्टहरू पनि किनेको छ।

स्वास्थ्य सेवा विभागका एक वरिष्ठ अधिकारीले आश्चर्य व्यक्त गरे कि यी किटहरू चीनबाट आयात गरिएको सामग्रीको सूचीमा समावेश थिए।

“उनीहरू सुरूमा सूचीमा थिएनन्, तर पछि उनीहरुलाई थप गरियो” अधिकारीले भने।स्वास्थ्य मन्त्रालयका अर्का अधिकारीले स्वीकार गरे किट किन्नु गल्ती थियो, जो डब्लुएचओ द्वारा अनुमोदन गरिएको थिएन। “त्यस्तो महँगो किट किन्नु अघि विस्तृत प्राविधिक मूल्यांकन गर्नुपर्‍यो,” अधिकारीले भने, जसले नाम पनि लिन चाहँदैनथे।