एजेन्सी। अमेरिकाले तिब्बतको स्वायत्ततालाई मान्यता दिँदै चीनले दलाई लामा छनौट गर्ने अधिकार नभएको बताएको छ।

दलाई लामाको भनाइलाई दोहोर्‍याउँदै अमेरिकाले मानिसबीचको धेरै द्वन्द्वको समाधान कुराकानीबाट पाउन सकिने विश्वास लिएको छ ।

भारतीय संचारमाध्यमका अनुसार अमेरिकाले तिब्बतको वास्तविक स्वायत्तता र विश्वव्यापी शान्ति, सद्भाव र सद्भावको महत्त्वको लागि १४ औं दलाई लामाको कामलाई मान्यता दिएको छ। यसका साथै दलाई लामाका तीन ठूला प्रतिबद्धताहरू मानव मूल्यमान्यतालाई बढावा दिन, धार्मिक सद्भाव प्रबर्द्धन गर्न, र तिब्बतको संस्कृति तथा धर्मलाई बचाउने कुरामा समर्थन गरेको छ ।

अमेरिकाको संसदले तिब्बतका जनताको चाहना, मानव अधिकार र स्वतन्त्रताको साथसाथै उनीहरूको धार्मिक, सांस्कृतिक, भाषिक र राष्ट्रिय पहिचानको अन्तर्राष्ट्रिय संरक्षणको समर्थन गरेको छ ।

अमेरिकी विशेष राजदूत (एम्बेसेडर एट लार्ज) शमूएल डी ब्राउनब्याकले भने, ‘चीनले अर्को दलाई लामा छनौट गर्ने कुनै धार्मिक आधार छैन र तिब्बती बौद्ध धर्मका अनुयायीहरूले सयौं वर्षसम्म सफलतापूर्वक आफ्नो आध्यात्मिक नेता छनौट गर्दै आएका छन् ।’ शमूएल डी ब्राउनब्याकले एक प्रश्नको उत्तरमा भने, ‘चीनलाई त्यसो गर्ने अधिकार छैन। तिनीहरूसँग त्यसो गर्ने कुनै धार्मिक आधार छैन। बौद्ध धर्मका तिब्बती अनुयायीहरूले सयौं बर्षदेखि सफलतापूर्वक आफ्ना नेताहरूको छनौट गरिरहेका छन् र उनीहरूसँग अझै अधिकार छ।

ब्राउनब्याकले थप भने, ‘अमेरिकाले धार्मिक समुदायहरूलाई आफ्नो नेता छनौट गर्ने अधिकार छ भनेर समर्थन गर्दछ। यसले अर्को दलाई लामा पनि समावेश गर्दछ। हामी विश्वास गर्छौं कि चीनको कम्युनिष्ट पार्टीले दलाई लामा छनौट गर्ने अधिकार छ भनेर भन्नु एकदम गलत छ।

तिब्बतबाट निर्वासित भएपछि भारतमा बस्दै १४ औं दलाई लामा

१४ औं दलाई लामा (८५) १९५९ मा तिब्बतबाट निर्वासित भएपछि भारत आए, उनी त्यसबेलादेखि भारत बसोबास गर्दै आएका छन्। स्थानीय जनताको विद्रोहमा चिनियाँ कारबाही पछि उनी भारत आए। तिब्बती सरकारले हिमाचल प्रदेशको धर्मशालाबाट निर्वासनमा काम गर्यो। भारतमा १ लाख ६० हजार भन्दा बढी तिब्बतीहरू बसोबास गर्छन्।

ब्राउनब्याकले चीनलाई धार्मिक सतावटको आरोप लगाउँदै  यसले उनीहरूलाई आतंकवादको बिरूद्ध लडाईमा मद्दत नगर्ने जनाएको छ ।

उनले भने, ‘आतंकवादको सामना गर्ने तरीका सबैलाई बन्द राख्नु हुँदैन। आतंकवादबिरूद्ध लड्न धार्मिक स्वतन्त्रता दिन जरुरी छ।’ चीनले उइगर, बौद्ध धर्मका तिब्बती अनुयायीहरू, इसाईहरू र  फालुन गोङ गायत बिभिन्न धर्महरूमाथि आक्रमण रोक्न अपिल गरेको छ।