एजेन्सी। चीनको ५-जी नेटवर्क स्थापित गर्ने कम्पनी ख्वावेको बिषयमा बिबाद शुरु भएको छ। अमेरिकालगायत युरोपका धेरै देशहरू बाहेक भारतले पनि यस कम्पनीलाई निष्कासन गरेको छ।

बहिष्कारको मतलब ख्वावेबाट नयाँ ५-  जी उपकरणहरू खरीद गर्न प्रतिबन्ध लगाइनेछ। विश्वको अन्य देशहरूमा पनि अमेरिकाको यस्तै दबाब छ।

युएईमा पनि यस्तै दवाव अगाडि आयो। बुधवार चिनियाँ विदेश मन्त्रालयको प्रेस सम्मेलनमा  प्रवक्ता चाओ लिजियानलाई चाइना अरब टिभीले  अमेरिकाले युएईलाई चिनियाँ कम्पनी ख्वावेको उपकरणलाई आफ्नो नेटवर्कबाट हटाउन भनेको प्रसँगमा सोधेको थियो ।

यदि युएईले त्यसो गर्दैन भने अमेरिकाले त्यसलाई एफ- ३५ लडाकू विमान दिदैन। यसमा तपाईंको प्रतिक्रिया के हो?
यस प्रश्नको जवाफमा चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ताले भने, ‘ख्वावे लगायत चिनियाँ कम्पनीले युएईको आर्थिक प्रगतिमा वर्षौंको दौडान योगदान पुर्‍याएको छ; महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। युएई हाम्रो पार्टनर हो। युएइमा पनि हाम्रो सहयोगको सराहना गरियो।

दुई देशबीच द्विपक्षीय सम्बन्ध र साझा हितका बारे नियमित वार्ता हुन्छ। हामीसँग बिभिन्न विषयहरूमा पारस्परिक सहमति छ। हामी दुबै कुरामा विश्वास गर्छौं कि दुबै देशका जनताको चासो चीन-युएई सहयोगको साथ जोडिएको छ। यसमा कुनै पनि तेस्रो पक्ष हस्तक्षेपको लागि कुनै ठाउँ छैन।’

ख्वावे सन्‌ १९८७ मा दक्षिण चीनको शेन्जेनमा एक पूर्व सैनिक अधिकारी रेन जङफेईद्वारा शुरू गरिएको थियो। यसले सुरुमा मोबाइल फोन नेटवर्कका लागि सञ्चार उपकरणहरू निर्माण गर्न सुरू गर्यो र पछि १८०००० कर्मचारीहरू भएको विश्वको सब भन्दा ठूलो कम्पनी बन्यो ।

साम्सुङपछि ख्वावे एप्पल र अन्य कम्पनीहरू भन्दा अगाडि छ ।

चीनले ५ जी उपकरणको माध्यमबाट जासुसीका लागि ख्वावेलाई प्रयोग गरेको   अमेरिकालेआरोप लगायो ।

यसमा कम्पनीको मालिक रेनको सैन्य पृष्ठभूमि उद्धृत गरियो। रेन १९८३ सम्म नौ बर्षसम्म चिनियाँ सेना पीपुल्स लिबरेशन आर्मीका सदस्य थिए। उनी चीनको कम्युनिष्ट पार्टीको सदस्य पनि हुन ।

यद्यपि, अमेरिकाले ख्वावेसँग कारोबार गर्न आफ्ना कम्पनीहरूलाई प्रतिबन्ध लगाएको छ र यससँग सम्बन्धित कम्पनीहरूलाई ५ जी नेटवर्कबाट पनि हटाउन चाहन्छ। अष्ट्रेलिया र न्यूजील्याण्ड पनि अमेरिकाले जस्तै कदम चालेका छन्।

बेलायतका लागि ख्वावेलाई प्रतिबन्ध लगाउनु युके-युएस व्यापार वार्ता महत्वपूर्ण छ, किनभने अमेरिकाले यस्तो निर्णय नगरेको खण्डमा भविष्यको सुरक्षा सहयोग खतरामा पर्ने चेतावनी दिएको छ।

तर अब बेलायतमा ५ जी नेटवर्कमा ख्वावे उपकरणहरूको प्रतिबन्धले चीनको बदला लिने जोखिमलाई सम्भावित साइबर हमलासहित बढाएको छ। बिबिसी हिन्दीसँगको सहयोगमा