एजेन्सी। चीनले खाडी देशहरूसँगको सम्बन्ध सुधार गर्न कोशिस गरिरहेको छ।

खाडी सहयोग परिषद (खाडी निगम काउन्सिल – जीसीसी) का महासचिव नायफ बिन फल्लाह अल-हज्राफ र चिनियाँ विदेश मन्त्री वाङ यी बीच छलफल भएको छ।

साउदी अरबको राजधानी रियादमा भएको यो बैठक पछि जीसीसीले चीनलाई राम्रो मित्र भनेर वर्णन गरेको छ।

चीनका स्टेट काउन्सिलर र विदेश मन्त्रीले भनेका छन्, ‘क्षेत्रीय सुरक्षामा चीन रचनात्मक भूमिका खेल्न तयार छ।’ यो  जीसीसी  स्थापनाको ४० औं वर्ष हो ।

यस अवसरमा दुबै पक्षले द्विपक्षीय सम्बन्ध सुधार गर्ने र आर्थिक तथा सुरक्षा क्षेत्रमा अझ राम्रो सम्बन्ध निर्माण गर्ने कुरा गरे।

वाङ यी ले दुबै पक्षले धेरै प्रगति गरेको र ती नयाँ ऐतिहासिक सुरुवात बिन्दुमा उभिएएको जनाएका छन् ।

‘हामी आशा गर्दछौं कि दुबै पक्षले चाँडै नै चीन-जीसीसी स्वतन्त्र व्यापार सम्झौता (एफटीए) मा वार्ता पूर्ण गर्नेछन्,जुन जीसीसी सदस्य देशहरुलाई विश्व अर्थतन्त्रको दबाब कम गर्न र आर्थिक सुधार गर्न सहयोग पुर्‍याउनेछ,’ उनले भने।

उही समयमा अल-हस्राफले जीसीसी र यसका सदस्य देशहरूले चीनसँगको रणनीतिक सहयोगको ठूलो कदर गर्दछन्। उनले पुष्टि गरे कि एफसीए वार्तालाप पुनः सुरु गर्नको लागि चीन जीसीसी सूचीमा पहिलो छ।

अल-हज़्राफले डिजिटल अर्थव्यवस्था र आपसी फाइदाको लागि उच्च प्रविधिमा सहयोग सुदृढ पार्ने कुरा पनि गरे।

साथै, ‘जीसीसीले मध्य पूर्वमा शान्ति र स्थायित्व कायम गर्नमा चीनको महत्त्वपूर्ण भूमिकाको कदर गर्दछ र यसको स्वागत गर्दछ र यस सम्बन्धमा चीनसँगको सहयोगलाई अझ मजबुत बनाउन तयार छ।’

चीनका परराष्ट्रमन्त्री हाल साउदी अरब , टर्की, इरान, बहराइन र संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) को यात्रा गर्दैछन्।
खाडी मुलुकहरूमा चीनको चासो र धारणा धेरै उच्च छैन।

तर, जीसीसी देशहरूसँग बढ्दो आर्थिक र सुरक्षा सहयोगको बारेमा कुरा गर्दा चीनको बदलिएको प्रवृत्ति देखाउँछ।

अमेरिकाको आक्रामक मनोवृत्ति र एशिया प्रशान्त क्षेत्रमा नयाँ सहयोगीहरूको खोजीको बीचमा चीनको दायरा अझ महत्त्वपूर्ण मानिन्छ ।

तर खाडी मुलुकहरूमा चीनको बढ्दो चासोको बारेमा कुरा गर्नु अघि उनीहरूलाई थाहा छ कि जीसीसी भनेको ऊर्जा, पूर्वाधार, व्यापार र लगानी चीनको खाडी देशहरूको सम्बन्धको केन्द्रमा  छ।

चीनले खाडी मुलुकहरूबाट कच्चा तेलको ३५ प्रतिशत आवश्यकता पूरा गर्दछ र यस दशकको अन्त्यसम्ममा बढेर६० प्रतिशत हुने अपेक्षा गरिएको छ।  तर यो मित्रता र चासो आर्थिक मात्र होईन। चीन पनि यी प्रयासहरूको पछाडि अमेरिका पनि एक कारण हो।

पछिल्ला केही वर्षहरुमा अमेरिकाको चीनमा आक्रमण धेरै बढेको छ। चीनको दृष्टिकोणमा कुनै परिवर्तन आएको छैन, चाहे ट्रम्प प्रशासन हो वा बिडेन।

हालसालै अमेरिका, जापान, अष्ट्रेलिया र भारतले क्वाड ग्रुप गठन गरेको छ, जसलाई चीनले आफ्नो सुरक्षामा खतरा देखाएको छ।

दुई देशबीचको व्यापार युद्ध पनि लामो समयसम्म चल्यो र अमेरिकाले  मुसलमानदेखि हङकङको विरोध प्रदर्शन सम्मका चीनमाथि प्रश्न उठाएको छ।

अमेरिकाले लामो समयदेखि खाडी देशहरूमा प्रभाव पार्दै आएको छ। अमेरिकाले उनीहरूलाई सैन्य सुरक्षा प्रदान गर्दछ र त्यहाँको राजनीतिमा गहिरो हस्तक्षेप गर्दछ।

यदि चीनले खाडी देशहरू र अन्य मध्य पूर्वी देशहरूमा हस्तक्षेप गर्दछ भने त्यसले अमेरिकाका लागि खतराको घण्टी बन्न सक्छ।
साउदी अरब र भारत बीचको सम्बन्ध पछिल्ला केही वर्षहरुमा अझ समृद्ध भएको छ।

भारतीय सेना प्रमुख जनरल नरभाणेले साउदी अरब र युएईको पनि भ्रमण गरेका छन्।  यस्तो अवस्थामा चीन पनि यस क्षेत्रमा आफ्नो पहुँच बढाउन चाहन्छ र ठूलो खेलाडीको रूपमा देखा पर्न चाहन्छ।

यस समयमा, नयाँ समीकरणहरू विश्वभरि सिर्जना भइरहेको छ। कतै मित्र देशहरू दुश्मन बन्न पुगेका छन् भने दुश्मन देशहरूले मित्रताको हात बढाए। त्यस्तै चीनले पनि आफ्नै लागि नयाँ साथीहरू खोजिरहेको छ। -बिबिसी हिन्दी