एजेन्सी। चिनियाँ लडाकु बिमानहरु अमेरिकी चेतावनीपछि पनि ताइवानमा  प्रवेश गरिरहेका छन्। यो शक्ति प्रदर्शन चीनले गरिरहेको छ, जब अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले राष्ट्रपतिको रूपमा काम शुरू गरे।

आइतवारको अपरेसनमा १५  एयर क्राफ्ट संलग्न थिए,  जसका कारण अमेरिकाले चेतावनी दियो।

चीनले ताइवानलाई आफ्नो छुट्टै प्रान्तको रूपमा लिन्छ। तर, ताइवानले आफूलाई एक सार्वभौम राष्ट्र ठान्दछ।  चीनले हाल अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले ताइवानलाई दिने समर्थनको स्तर बुझ्नका लागि प्रयास गगरिरहेको छ । अहिले नदी क्षेत्रबाट नियमित उडानहरू छन्।

यी उडानहरूको लागि एक वा तीन टोली विमान वा एन्टि-पनडुब्बी युद्ध प्रयोग गरिएको छ ।

ताइवानको रक्षा मन्त्रालयले  शनिबार चिनियाँ बमवर्षक, चार लडाकू विमान र एक एन्ट्रो पनडुब्बी विमान, आठ आणविक हतियारहरू  ताइवानको दक्षिण पश्चिमी वायु रक्षा पहिचान क्षेत्रमा प्रवेश गरेको उल्लेख गरे ।

ताइवान वायुसेनाले विमानहरूलाई सचेत गरायो र उनीहरूको अनुगमन गर्न मिसाइलहरू तैनाथ गर्‍यो।

यस मुद्दामा चिनियाँ सरकारबाट कुनै आधिकारिक बयान आएको छैन।  बाइडेन प्रशासनले मानव अधिकार, व्यापार विवाद, हङकङ र ताइवान जस्ता धेरै मुद्दाहरुमा चीनमा दबाब राख्न सक्छ ।

ट्रम्प प्रशासनले ताइवानसँग घनिष्ट सम्बन्ध स्थापित गर्यो। अमेरिकाले आफ्ना अधिकारीहरुलाई ताइवान पठायो र चीनको भारी विरोधको बाबजुद हतियारको बिक्री पनि बढायो।

यति मात्र होइन, आफ्नो पद छोड्नु अघि अमेरिकी विदेश सचिव माइक पोम्पीओले अमेरिकी र ताइवानका अधिकारीहरूको लामो समयदेखि भएको प्रतिबन्ध हटाए।

नयाँ अमेरिकी सरकारको ताइवान नीतिको बारेमा विस्तृत जानकारी निकट भविश्यमा नै थाहा होला।

तर, अमेरिकी विदेश विभागका प्रवक्ता नेड प्राइसले शनिबार चिनियाँ हवाईजहाज ताइवानको भूभागमा प्रवेश गरेपछि भने कि अमेरिकाले ताइवानसँगको सम्बन्धलाई अझ तीव्र बनाउने उल्लेख गरे।

प्राइसले एक विज्ञप्तिमा चीनको उद्धृत गर्दै भनिएको छ, ‘चीनले ताइवानलगायत आफ्ना छिमेकीहरुलाई धम्की दिन गरिरहेको निरन्तर प्रयासलाई ठूलो चिन्ताले हेरिरहेको छ। हामी चीनलाई ताइवानमा सैन्य, कूटनीतिक र आर्थिक दबाब राख्न बन्द गर्न र ताइवानका प्रजातान्त्रिक तवरले चुनिएका प्रतिनिधिहरुसँग अर्थपूर्ण वार्ता सुरु गर्न आग्रह गर्दछौं।’

सन् १९४९ मा चिनियाँ गृहयुद्धको अन्त्य भएदेखि चीन र ताइवानमा विभिन्न सरकारहरू छन्।

चीनले लामो समयदेखि ताइवानको अन्तर्राष्ट्रिय गतिविधिमा अवरोध खडा गर्ने प्रयास गरिरहेको छ र दुबै प्रशान्त महासागरमा आफ्नो प्रभाव बढाउन कोशिस गर्दैछ।

पछिल्ला केही वर्षहरुमा दुई बीचको तनाव एकदम वृद्धि भएको छ। चीनले अहिलेसम्म उक्त द्वीप पुनः प्राप्त गर्न बल प्रयोग नगर्ने भनेको छ।

अमेरिकाले ताइवानलाई आत्मरक्षामा सहयोग पुर्‍याउउने वताएको छ ।