एजेन्सी। रसियाका परराष्ट्र मन्त्री सेर्गे लाभ्रोभले  पश्चिमी सेनाले चीनको बिरूद्ध आफ्नो खेलमा भारतलाई संलग्न गराउन आक्रामक र छली नीति प्रयोग गरिरहेको आरोप लगाएका छन्।

भारतीय मिडियाको एक रिपोर्ट अनुसार लाभ्रोभले पश्चिमी देशहरू पनि रूसको घनिष्ठ साझेदार भारतसँगको सम्बन्धलाई कमजोर पार्न खोजिरहेको आरोप लगाए। रसियाका परराष्ट्रमन्त्रीले रूसी सरकारको थिंक ट्यांक ‘रसियन अफेयर्स काउन्सिल’को बैठकमा उक्त कुरा वताएका हुन।

रसियाले अमेरिकाको इन्धो-प्रशान्त रणनीतिलाई पनि लक्षित गरी चीनको बढ्दो प्रभावको प्रतिरोध गर्‍यो। जापान, अष्ट्रेलिया बाहेक अमेरिकाको भारत-प्रशान्त रणनीतिमा पनि भारतको महत्वपूर्ण भूमिका छ।

लद्दाख सैन्य द्वन्द्व पछि ट्रम्प प्रशासनले चीनको ‘विस्तारवादी रुख’ को आलोचना गरेको छ र भारतसँगको कडा साझेदारीलाई जोड दिएको छ।

रूस र भारतको ऐतिहासिक सम्बन्ध राम्रो  छ। दुई देशबीचको सम्बन्ध यति गहिरो छ कि अमेरिकाले पनि आपत्ति जनाएको थियो । नेहरूदेखि नरेन्द्र मोदीसम्म रूसले आफ्नो विदेश नीतिमा महत्वपूर्ण स्थान दिए।

सोभियत संघ रहुन्जेल भारतले त्यहाँको प्रणालीबाट प्रेरणा लिन छोडेको थियो र यसको पतन पछि सम्बन्धमा कुनै तीतोपना हुन सकेन । अर्कोतर्फ रूस र चीनबीचको सम्बन्ध पनि राम्रो रहेको छ। यस्तो अवस्थामा अमेरिका र रसियाको प्रतिस्पर्धा भारतको लागि ठूलो चुनौती बन्न गयो।

रसियाका परराष्ट्र मन्त्रीले  भने, ‘पश्चिमी देशहरु एक -एक ध्रुवीय वैश्विक प्रणाली स्थापना गर्न चाहन्छन् । तर रूस र चीन यसको हैन्जर कहिल्यै बन्न सक्दैनन्।
भारत अहिले पश्चिमी देशहरूको आक्रामक, नियमित र छली नीतिको लक्ष्य भएको छ किनकि उनीहरूले इन्डो-प्यासिफिक वा कथित कार्डलाई बढावा दिदै चीनको बिरूद्ध उनीहरूको खेलमा सामेल हुने कोशिश गरिरहेका छन्। अर्कोतर्फ, पश्चिमी देशहरूले पनि भारतसँगको हाम्रो विशेष र घनिष्ट सम्बन्धलाई कमजोर पार्न खोजिरहेका छन्।’

रसियाका परराष्ट्रमन्त्रीले भने, यो पनि मिसाइल टेक्नोलोजी नियन्त्रणको सम्बन्धमा भारतमा अमेरिकी दबावको उद्देश्य हो। लाभ्रोभले भारतसँग ५.४ अर्ब डलरको एस-४०० एयर डिफेन्स सिस्टमको बारेमा रुससँगको सम्झौतालाई संकेत गरिरहेका थिए। अमेरिकाले यस सम्झौताको विरोध गरिरहेको छ र यसमाथि प्रतिबन्ध लगाउने कुरा गरेको छ।

उनले थप भने, ‘अमेरिकाको नेतृत्वमा पश्चिमी देशहरूले बहु-ध्रुवीय विश्वको प्रणालीलाई अस्वीकार गरे। पश्चिमी देशहरूले रुस र चीनबिरुद्द ध्रुवीकरण बढाएका छन्।’

रूसले गत केही महिनामा भारत र चीनबीचको सीमा विवाद शान्त पार्न कोसिस गरेको थियो । सेप्टेम्बरमा, रूसले शंघाई सहयोग संगठनका विदेश र रक्षा मन्त्रीहरूको बैठक आयोजना गरेको थियो, जसमा भारतीय र चिनियाँ मन्त्रीहरू पनि सहभागी थिए।

भारतका मन्त्री एश जयशंकर र उनका समकक्षी वाङ यीले बैठकमा तनाव कम गर्न सहमति जनाएका थिए । तर, सबै वार्ताहरूको बाबजुद पनि एलएसीमा खासै प्रगति हुन सकेको छैन ।