एजेन्सी। लद्दाखमा चीन र भारतका सेनाबीच जारी तनाब अझै साम्य हुन सकेको छैन। पेङगोङ तालको दक्षिणी किनार भारतको लागि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण मानिन्छ ।
भारतीय मिडिया रिपोर्टका अनुसार लद्दाख सीमामा चीनसँग तनाबको सामना गरिरहेको भारतको गम्भिर कमजोरी भेटिएको छ।
पेङगोङ तालमा भारतले आफ्नो गस्ती क्षमता बढाउन लागेको छ। गस्ती क्षमता बढाउन नसक्नु भारतीय सेनाका लागि अहिलेसम्मकै ठुलो कमजोरी मानिन्छ ।
सुरक्षा स्रोतहरूका अनुसार भारतले विशेष क्षमता भएका दुई दर्जन स्वदेशी डुंगा चाँडै १४ हजार फिटको उचाईमा पेङगोङ तालमा पुर्याउने योजना बनाएको छ । यी डुंगामा एन्टी-र्यामिंग क्षमतासहित सुसज्जित हुनेछ र अधिक फौज बोक्न सक्ने क्षमता हुनेछ।
वास्तवमा, भारतीय सेनाले हाल गस्ती डुंगा प्रयोग गर्दछ, तर ती चीनले प्रयोग गर्ने डुंगाको क्षमतालाई प्रतिरोध गर्न अपर्याप्त छ। भारतमा नयाँ डुंगा बनिरहेका छन्, जुन अझ शक्तिशाली र बलियो हुनेछ।
स्रोतले भन्यो, ‘भारतीय नौसेनालाई सेनाको नयाँ आवश्यकताहरु बारे परामर्श लिएको थियो। यस क्षेत्रमा भारतीय र चिनियाँ सेनाबीच झगडा भएपछि वर्तमान गतिरोधको बीचमा डुंगाको क्षमता बढाउनु पर्ने महसुस भयो। डुंगा तालको गस्ती गर्न प्रयोग गरिन्छ, जबकि सेनाले तालको किनारामा गस्ती गरिरहेको हुन्छ।
तीव्र प्रभावलाई प्रतिरोध गर्ने क्षमताको अतिरिक्त, त्यस्ता डुंगा आवश्यक थिए, जसमा थप सैनिकहरू गस्तीमा पठाउन सकिन्थ्यो।
आजतकका अनुसार हाल भारतले प्रयोग गरिरहेका डुंगामा १०-१२ सैन्य बल छ । तर नयाँ डुंगामा २५-३० सिपाहीहरू जान सक्नेछन्।
यो क्षमता चीनको बराबर हुने वताइएको छ । नयाँ डुंगा उच्च गतिमा हुनेछन् ताकि तिनीहरू कार्यमा प्रयोग गर्न सक्नेछन् र चाँडै पेङगोङ तालमा चिनियाँ आक्रमणहरू रोक्न सकून्।
स्रोतहरूले नयाँ डुंगा एक बर्ष भित्रमा तैनाथीको लागि प्रयोग हुने वताएका छन् । पेङगोङ तालमा गस्तीका लागि प्रयोग हुने डुंगालाई अपग्रेड गर्ने आवश्यकता भारतीय र चिनियाँ सेनाबीचको झडप र पूर्वी लद्दाखको वास्तविक नियन्त्रण रेखा पार भइरहेको गतिरोधको आधारमा महसुस भएको थियो।
चिनियाँ सेनाको बढ्दो आक्रमणको कारण पेङगोङ ताल र तालको किनारमा सिपाहीहरूमाझ भिडन्त सुरु भयो। १३४ किलोमिटर लामो विवादित तालको दुई तिहाई चीनको नियन्त्रणमा छ। भारतले तालको ४५ किलोमिटर प्रभावकारी ढंगमा नियन्त्रण गर्दछ।
तालको विवादास्पद क्षेत्र औंलामा विभाजित छ र भारतले आफ्नो क्षेत्र फिंगर 8 सम्म भएको दाबी गर्छ। क्षेत्र पहिचान गर्न तालमा अग्लो पहाडहरू सेनाको भाषामा फिंगरहरू भनिन्छ।
भारत र चीन लद्दाख क्षेत्रमा सात महिनादेखि तनावमा डुबेका छन् र दुबै पक्षले सेना, तोपखाना, ट्यांकी र बख्तरबस्त गाडीको भारी परिचालन गरिरहेका छन्।
मे मा पेङगोङ तालमा झडप शुरू भयो र दुबै पक्षका सिपाहीहरू एकभन्दा बढी पटक आमनेसामने भए ।
दुवै पक्षका धेरै सैनिकहरू घाइते भए। १५ जुन, गल्भान उपत्यका भनिने अर्को क्षेत्रमा रक्तपातपूर्ण संघर्ष भयो, जसमा २० भारतीय सैनिक शहीद भए । जबकि चिनियाँहरूले आफ्नो हताहती सार्वजनिक गरेनन्।
यस गतिरोधको समाधान खोज्न कोर कमाण्डर स्तरमा आठ चरणमा सैन्य वार्ता भैसकेको छ। तर गतिरोध अझै जारी छ।
नोभेम्बरमा भएको अघिल्लो वार्तामा दुबै पक्ष पछाडि हट्ने योजनामा छलफल भए पनि कुनै प्रगति भएको छैन। तनाव कम गर्न छलफल गरिएको उपायहरू कार्यान्वयन गहुन सकेको छैन ।
Leave a Reply