एजेन्सी। चीन डरलाग्दो कोभिड-१९ भाइरसको बिरूद्ध लडाईबाट उत्रिन थालेपछि बेइजिले विश्व युनाइटेड किंगडमलाई नियन्त्रण गर्ने तरिकाको बिरूद्ध सूचना वारफेयर (आईडब्ल्यू) शुरू गरेको छ। धेरै वर्षदेखि, विश्लेषकहरू भविष्यवाणी गर्दैछन कि आईडब्ल्यू भोलि कुनै पनि युद्धको महत्त्वपूर्ण भाग हुनेछ।

चीनका शार्पशुटरमध्ये एक, जसलाइ हालै  बेइजिङको विदेश मन्त्रालयको प्रवक्ताको रूपमा सेवा गर्न आग्रह गरिएको थियाे। पहिलाकाे शार्पशुटरलाइ झा झाजियानले निकादिएको थिए। झाओ उनको ट्विटर आक्रमण (वा काउन्टर-हमलाहरू) को लागी चीनको आलोचकहरूको बिरूद्ध चिनिन्छ।

पहिले नै २००३ मा, चीनको केन्द्रीय सैन्य आयोगले ‘तीन युद्ध मार्ग’ को अवधारणालाई अनुमोदन गर्यो, अर्थात्: सामरिक मनोवैज्ञानिक आपरेशनहरूको समन्वित प्रयोग; ओभर र कभर मिडिया हेरफेर र वैदेशिक लक्षित दर्शकहरूको धारणालाई गर्नकाे लागि हेरफेर गर्न कानूनी डिजाइन बनाइयाे ।

हालका वर्षहरूमा बेइजिङले आफ्नो ‘मिडिया हेरफेर’ तीव्र बनाइरहेको छ। वुहानमा लडाई हारेपछि बेइजिङले फेरि लडाई लड्ने निर्णय गर्‍यो।

चीनको स्टेट काउन्सलर वांग यीको फोन कल र उनको भारतीय समकक्षी डा. एस जयशंकरलाई विदेश मन्त्रीले यो परिप्रेक्ष्यमा हेर्नु पर्छ। वांगले भारतलाई उपन्यास कोरोनाभाइरसको वर्णन गर्न “चीन” प्रयोग नगर्न आग्रह गर्न फोन गरे, यसले देशलाई कलंकित पार्नेछ र अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगको लागि हानिकारक हुनेछ।

द हिन्दुस्तान टाइम्सका अनुसार, “चिनियाँ सरकारले हालै तर्क गरेको छ कि यो मध्य चीनमा पहिलो फेला परेको हुन सक्छ, तर यसको कुनै प्रमाण छैन। त्यहाँको उत्पत्ति भएको छ … चिनियाँ कूटनीतिज्ञहरूले विश्वव्यापी अभियानको नेतृत्व गर्दै मेजबान सरकारलाई ‘चाइना भाइरस’ भन्ने वाक्यांश प्रयोग नगर्न राजी गराएका छन्। ” वास्तवमा, भारतका लागि चिनियाँ राजदूत सन वेडोंगले भर्खरै ट्वीट गरे कि डा जयशंकरले यस बिषय वांग इयोनसँग सहमत भएका थिए।

बेइजिङको लागि दांव उच्च छ: बाह्यरूपमा, यो खराब मान्छेको रूपमा देखा पर्न चाहँदैन जसले सम्पूर्ण ग्रहमा भाइरस फैलायो जुन परिणामले आज देखेको छ (तीन अरब भन्दा बढी मानिसहरु कैदमा छन् र त्यहाँ अप्रत्याशित र अकल्पनीय आर्थिक प्रभावहरु छन्), तर आन्तरिक पनि, जहाँ राष्ट्रपति सी जिनपिंगको भूमिका पार्टी भित्र नै बढी प्रश्न गरीरहेको छ।

हामी यसमा फर्कनेछौं।

उसकाे चीनकाे समाचार पत्र, बेथानी एलेन-इब्राहिमियनले टिप्पणी गरे: “चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले गत हप्ता सार्वजनिक रूपमा बिताएको छ। कोरोनाभाइरसको उत्पत्तिमाथि शंका उत्पन्न गराउन र यसप्रकारको महामारीको प्रारम्भिक मिसहन्डलिंगको बारेमा आलोचना हटाउन खोज्ने षडयन्त्र सिद्धान्तलाई जोड दिँदै। ”

लेखकले बेइजिङलाई रुसको विवादास्पद प्लेबुकमा नक्कल गरेको देखे। उनले संयुक्त राज्यको जर्मन मार्शल कोषमा एलायन्स फर सिक्योरिटी डेमोक्रेसीका निर्देशक लौरा रोजेनबर्गरलाई उद्धृत गर्छिन्: जसले आफ्नो आईडब्ल्यू अभियानमा बेइजिङले प्रयोग गरेका तीन मुख्य कार्यकथा उल्लेख गर्छिन्:

‘बहु परस्पर विरोधी सिद्धान्तहरू’ को प्रचार।
षडयन्त्र वेबसाइटहरूको प्रवर्धन गर्ने। रोजेनबर्गरले भने कि यी तेस्रो-पार्टी साइटहरू हुन् जसले त्यही सिद्धांतलाई बढावा दिन्छ जसलाइ राज्यको उत्थान गर्न चाहन्छ।
कूटनीतिक र दूतावास ट्विटर खाता र राज्य समर्थित मिडियाको समन्वय प्रयोग सिद्धान्तहरुलाई बढावा दिन।

झाओ लिजियनले यो भने कि यो अमेरिकी सैनिकहरू थिए जसले चीनमा भाइरस ल्याएका थिए। चिनियाँ प्रचारप्रसारले इटालियन डाक्टरको घोषणा प्रयोग गर्दै यो रोग पहिलो पटक नोभेम्बरमा इटालीमा देखा परेको बताएको छ। (अब पुष्टि भयो कि वुहानमा पहिलो केस नोभेम्बर १९ मा देखा पर्‍यो)।